Các cuộc kiểm tra dồn dập của cơ quan chức năng ở các địa phương thời gian gần đây cho thấy, sai phạm trong kinh doanh đa cấp nhiều vô kể trong khi hàng loạt bất cập về mặt quản lý đang tồn tại. Ngay tại Thủ đô Hà Nội, mới đây Chánh thanh tra Sở Công Thương đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 420 triệu đồng đối với Công ty TNHH Đầu tư và Thương mại Trường Giang Việt Nam vì 9 lỗi vi phạm. Hàng loạt công ty đa cấp khác cũng có mặt trong danh sách bị cơ quan chức năng xử phạt như: Công ty TNHH My Fortuna (trụ sở chính 37/M2, Khu đô thị Yên Hòa, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội) với số tiền phạt 40 triệu đồng; Công ty Cổ phần thương mại Lotus Việt Nam (trụ sở chính số 2 ngõ 2 tổ 3 đường Trung Kính, Trung Hòa, Cầu Giấy) bị phạt 103 triệu đồng. Tại An Giang, kết quả kiểm tra tại 5 đại lý của Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy của cơ quan chức năng cho thấy nhiều vi phạm đã diễn ra tại đây.
Những bất cập trong quản lý hàng đa cấp cũng dần lộ rõ sau khi các cơ quan chức năng buộc phải vào cuộc trước sức ép của dư luận. Lỗ hổng đầu tiên có thể nhìn thấy chính là những rào cản về mặt pháp lý dường như chưa theo kịp với sự biến tướng trong kinh doanh đa cấp hiện nay. Trần tình của Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh về việc “Một nhà nước suốt ngày đi thanh tra thì không phải là cách làm tốt. Nhiệm vụ chính là phải xây dựng khuôn khổ pháp luật”, dường như khá có lý khi đặt cạnh yếu tố “Cục Quản lý Cạnh tranh chỉ có 4 người phụ trách về hoạt động bán hàng đa cấp nên chúng tôi rất cần sự phối hợp của các cá nhân tố cáo”. Tuy nhiên, xét ở khía cạnh quản lý, quả bóng trách nhiệm đã bị lờ đi khi cơ quan quản lý, sau những “sự cố” liên tiếp do đa cấp gây ra, mới chịu thừa nhận bị “hở sườn” vì thiếu người có năng lực làm việc.
Với người dân lúc này, câu hỏi đến bao giờ Bộ Công Thương, Cục Quản lý Cạnh tranh và các cơ quan có liên quan như Bộ Y tế (trách nhiệm cấp phép và kiểm tra các loại thực phẩm chức năng); công an, quản lý thị trường và các chính quyền địa phương có thể dọn dẹp được những hệ lụy mà các doanh nghiệp kinh doanh đa cấp gây ra sẽ tiếp tục là vấn đề gây nhiều chú ý của dư luận trong thời gian tới. Đến khi nào những hành vi lừa đảo do các công ty kinh doanh đa cấp sẽ chấm dứt và người dân không còn mê muội lao theo những phi vụ đầu tư 1 thu lãi 400 vẫn là câu hỏi ngỏ. Người dân tin, các cơ quan quản lý nếu cùng phối hợp làm hết trách nhiệm của mình, tình trạng lừa đảo trong kinh doanh đa cấp sẽ bị xóa bỏ và sẽ không còn tình trạng bất lực xử lý hậu quả như hiện nay.
