Bảo vệ thành quả thanh toán bệnh bại liệt

Tại Việt Nam những năm trước khi có vắc xin phòng bệnh đã xảy ra các vụ dịch bại liệt lớn vào năm 1957-1959. Năm 1959 ghi nhận hàng chục ngàn ca mắc, hàng trăm ca tử vong do bệnh bại liệt.

Năm1962 lần đầu tiên Việt Nam sản xuất thành công vắc xin bại liệt uống sống giảm độc lực Sabin (OPV). Từ khi vắc xin được đưa vào tiêm chủng cho trẻ em thì tỷ lệ mắc và tử vong đã giảm đáng kể và không còn các vụ dịch xảy ra.

Sau 1975, nhờ kiên trì và mở rộng Chương trình tiêm chủng mở rộng, trong đó gần 100% trẻ em được uống vắc xin bại liệt, đến năm 2000 Tổ chức Y tế Thế giới tuyên bố Việt Nam đã thanh toán bệnh bại liệt. Việt Nam đã không còn một bệnh nhân bại liệt nào do vi rút bại liệt hoang dại gây ra. Trong 19 năm tính từ năm 2000, Việt Nam đã bảo vệ được thành quả này.

Nguy cơ vẫn còn

Cùng với các nước Khu vực Tây Thái Bình Dương, Việt Nam đã thanh toán bệnh bại liệt từ năm 2000. Tuy nhiên, bệnh bại liệt vẫn chưa được thanh toán trên quy mô toàn cầu. Theo thông báo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong năm 2017, toàn cầu vẫn còn 22 trường hợp mắc bệnh bại liệt. 5 tháng đầu năm 2018 vẫn còn 8 trường hợp mắc bệnh trong đó 7 trường hợp ở Afghanistan và 1 trường hợp ở Pakistan.

Thế giới hiện đại với nhu cầu giao thương và nhiều hoạt động vận tải khiến nguy cơ virus bại liệt hoang dại cũng được “vận chuyển” theo, nguy cơ bệnh xâm nhập trở lại Việt Nam không phải là không còn, đặc biệt là nếu tỷ lệ tiêm chủng phòng bệnh giảm.

Chiến dịch uống vắc xin bại liệt bổ sung cho trẻ dưới 5 tuổi tại các vùng nguy cơ cao sẽ hoàn tất trong tháng 7-8 năm 2019

Để chủ động tích cực phòng chống bệnh bại liệt xâm nhập, bảo vệ thành quả thanh toán bệnh bại liệt ở Việt Nam, song song với việc tăng cường công tác tiêm chủng thường xuyên cho trẻ dưới 1 tuổi ngoài việc đưa vắc xin IPV vào chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR), việc triển khai uống bổ sung vắc xin bại liệt bOPV cho trẻ dưới 5 tuổi vùng nguy cơ cao bao gồm các vùng có tỷ lệ uống vắc xin bOPV3 trong tiêm chủng thường xuyên thấp dưới 90%; vùng có cửa khẩu quốc tế hoặc vùng biên giới giao lưu tiểu ngạch, vùng miền núi khó khăn là hết sức cần thiết.

 

Ngoài hoạt động tiêm chủng thường xuyên, Bộ Y tế đã ban hành kế hoạch uống vắc xin bại liệt bổ sung, tại vùng nguy cơ cao năm 2018-2019 tại 67 huyện  nguy cơ cao của 23 tinh/TP. Cho đến nay đã có 8 tỉnh triển khai xong 2 vòng chiến dịch với  hơn 148.000 trẻ từ 1-5 tuổi đã được uống 2 liều vắc xin bại liệt, đạt tỷ lệ 96,5 %, 13 tỉnh tiển khai xong vòng 1 và còn 2 tỉnh sẽ triển khai trong tháng 6 và tháng 7 năm 2019.

Sóc Trăng là 1 trong những tỉnh thành hoàn thành chiến dịch uống vắc xin bại liệt bổ sung đầu tiên trong cả nước, với tỷ lệ cao đạt trên 96%.

Hiện lịch uống và tiêm vắc xin bại liệt của Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia là uống 3 liều vắc xin bại liệt (OPV) vào thời điểm trẻ 2,3 và 4 tháng tuổi, khi trẻ 5 tháng tuổi sẽ tiêm 1 mũi vắc xin bại liệt (IPV).