Các chuyên gia cho rằng, thực tế này phản ánh tình trạng nhiều bạn trẻ thiếu kiến thức cơ bản về tình dục, sức khoẻ sinh sản dẫn đến những hệ lụy khôn lường về tâm lý, thể chất và nguy cơ vô sinh.
Tại Trung tâm tư vấn sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình (Bệnh viện Phụ sản T.Ư) vẫn dễ dàng bắt gặp những gương mặt còn trẻ con đến nạo phá thai. Đi cùng những cô bé này là người mẹ, vì theo quy định của Bộ Y tế khi trẻ vị thành niên (19 tuổi trở xuống) đến cơ sở y tế nạo phá thai phải có người thân bảo trợ, có hộ khẩu gia đình. Đây cũng là nguyên nhân khiến tỷ lệ trẻ vị thành niên đi nạo phá thai “chui” cao gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Trong phòng chờ phá thai, là cô bé N.Th.H (quê Nam Định) vừa bước sang tuổi 16, người cao gầy, nhưng gương mặt còn trẻ con. H. đang mang trong bụng thai nhi 6 tuần tuổi. Tác giả của bào thai này là cậu người yêu cùng tuổi với cô bé. Vẫn hồn nhiên như lứa tuổi của mình, H. tỏ ra không lo lắng lắm với việc mình sắp trải qua cảm giác từ bỏ huyết thống, cô bé hay cười và không hề tỏ ra mất bình tĩnh hay sợ sệt. Người mẹ vẫn phải buộc dây váy sản phụ hộ con gái vì chiếc váy quá rộng so với thân mình mảnh khảnh của tuổi mới lớn.
Bác sĩ Hà Duy Tiến, Phó Giám đốc Trung tâm tư vấn sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình (Bệnh viện Phụ sản T.Ư) cho biết, hầu hết trẻ vị thành niên chưa ý thức được về tinh thần khi đến nạo phá thai, nhiều em vẫn hồn nhiên, nhưng cũng có em bị sợ hãi quá mức. Đây là lứa tuổi sẽ phải chịu đau đớn về thể xác hơn so với những bệnh nhân khác vì cơ thể nhạy cảm với cơn đau cũng như yếu tố tâm lý. Vì thế các bác sĩ vừa phải động viên tinh thần, vừa cho các em thuốc giảm đau để chịu hợp tác với bác sĩ.
Do không chú trọng giáo dục giới tính
Theo bác sĩ Tiến, có nhiều nguyên nhân dẫn tới tỷ lệ nạo phá thai tại Việt Nam cao nhất thế giới. Trong đó giáo dục giới tính còn nhiều hạn chế. Nhiều mô hình tập huấn cho trẻ vị thành niên về các biện pháp tránh thai hiện nay cho thấy, chúng ta giới thiệu còn rất khiêm tốn, chưa đáp ứng được nhu cầu trong vấn đề giáo dục, tuyên truyền về giới tính, tình dục an toàn… tới trẻ vị thành niên. Thực trạng đáng buồn trên một phần do cha mẹ còn ngại nói về chủ đề được coi là nhạy cảm này. Việc dạy sức khỏe sinh sản, giáo dục giới tính mới chỉ được lồng ghép vào các môn học theo “kiểu cưỡi ngựa xem hoa”.
Theo thống kê của ngành y tế trong năm 2015 có khoảng 280.000 ca phá thai, 2% số này ở lứa tuổi vị thành niên. Tuy nhiên, đây chỉ con số thu thập tại các cơ sở y tế công. Với tâm lý e ngại, nhiều trường hợp lựa chọn đến các cơ sở y tế tư nhân. Vì thế con số thực tế có lẽ sẽ lớn hơn rất nhiều. Ông Đinh Huy Dương, Vụ trưởng Vụ truyền thông giáo dục, Tổng cục Dân số, Kế hoạch hóa gia đình cho biết, tỷ lệ vị thành niên mang thai ở nước ta những năm gần đây có xu hướng giảm dù vẫn tương đối cao. Số liệu từ Tổng cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình cho thấy, cứ 100 bé gái thì có gần 3 bé mang thai ở tuổi vị thành niên gây mất an toàn sức khỏe cho bé gái cũng như thiệt thòi cho đứa trẻ sinh ra. Số người phá thai ở tuổi vị thành niên cũng chiếm 20% (cả ở cơ sở y tế công và tư) trong tổng số các ca nạo phá thai ở Việt Nam.
