Đến 2025 có 246 chung cũ được xây mới
Cụ thể, quận 1 có chung cư 128 Hai Bà Trưng quy mô 200 căn và chung cư 23 Lý Tự Trọng với 160 căn. Quận Tân Bình có 2 chung cư ở số 251 và 350 Hoàng Văn Thụ, quy mô lần lượt là 176 và 374 căn. Quận Bình Thạnh có lô 4-6 chung cư Thanh Đa, với 1.750 căn. Quận 3 có chung cư 239 Cách Mạng Tháng Tám quy mô 268 căn. Tổng số căn hộ của 6 chung cư này là 2.928 căn. Các chung cư đã thực hiện xong di dời người dân, riêng chung cư 251 Hoàng Văn Thụ đang trong giai đoạn hoàn thiện.
 |
Chung cư 128 Hai Bà Trưng sẽ được xây mới trong năm 2022. |
Sở Xây dựng TPHCM kiến nghị UBND TP HCM và các Sở Tài chính, Kế hoạch Đầu tư thống nhất bố trí nguồn vốn để triển khai thực hiện việc cải tạo, sửa chữa chung cư cũ.
Chồng chéo luật
Liên quan đến việc cải tạo chung cư cũ, UBND TPHCM đã có văn bản gửi Bộ Xây dựng về các khó khăn, vướng mắc trong công tác cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư trên địa bàn TPHCM. Trong đó, liên quan đến bồi thường các căn hộ thuộc sở hữu nhà nước nếu áp dụng pháp luật về đất đai theo Nghị định 47/2014/NĐ-CP trường hợp đặc biệt không có nhà tái định cư để bố trí được hỗ trợ bằng tiền để lo chỗ ở mới; mức hỗ trợ bằng 60% giá trị đất và 60% giá trị nhà ở đang thuê.
Trước đây, nhiều dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư đã chọn được chủ đầu tư và được cơ quan Nhà nước chấp nhận phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư theo phương án trên. Tuy nhiên, phương án bồi thường trên không có phương án quy định bồi thường cho Nhà nước đối với các căn hộ thuộc sở hữu nhà nước.
Còn áp dụng theo Nghị định 69/2021/NĐ-CP thì đối với các dự án mới, Nghị định 69 không có quy định bồi thường bằng tiền hoặc nhà cho Nhà nước đối với các căn hộ thuộc sở hữu Nhà nước mà chủ đầu tư có trách nhiệm xây dựng và bàn giao lại căn hộ mới cho Nhà nước để bố trí cho người thuê tiếp tục. Tuy nhiên, tại khoản 4 điều 27 Nghị định 69 quy định chuyển tiếp: “Trường hợp chủ đầu tư đã thực hiện bồi thường theo phương án đã được duyệt trước ngày nghị định này có hiệu lực thì không phải thực hiện bồi thường lại theo nghị định này, trừ trường hợp có diện tích nhà, đất chưa đưa vào phương án bồi thường…”.
 |
Tiến độ cải tạo chung cư cũ ở TPHCM đang bị chậm. |
Do đó, UBND TPHCM kiến nghị Bộ Xây dựng có ý kiến thống nhất về việc áp dụng điều khoản chuyển tiếp của Nghị định 69 để tiếp tục thực hiện các phương án bồi thường, tái định cư tại các dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ như chấp thuận chi hỗ trợ bằng tiền cho người đang thuê các căn hộ thuộc sở hữu Nhà nước mà không có nhu cầu tái định cư để tự lo chỗ ở mới bằng 60% giá trị đất và 60% giá trị nhà ở đang thuê. Chủ đầu tư có trách nhiệm tiếp tục nộp vào ngân sách Nhà nước phần còn lại.
Về trình tự, thủ tục thực hiện quyết định giao đất, chấp thuận chủ trương đầu tư, hiện đang bị chồng chéo giữa khoản 4 điều 29 Luật Đầu tư 2020, điểm b khoản 1 điều 119 Luật Đất đai, Nghị định 69/2021/NĐ-CP và khoản 2 điều 31 Nghị định 31/2021/NĐ-CP. Do đó, để có cơ sở thực hiện thủ tục chấp thuận đầu tư đúng quy định của pháp luật đầu tư, UBND TPHCM đề nghị Bộ Xây dựng có ý kiến về việc quyết định phê duyệt phương án bồi thường (có nội dung xác định rõ tên doanh nghiệp được lựa chọn) do UBND TPHCM ban hành theo quy định tại Nghị định 69/2021/NĐ-CP có được xem là tài liệu pháp lý để đề xuất chấp thuận chủ trương đầu tư hay không.
Ngoài ra, TPHCM có một số chung cư cần xây dựng lại có khuôn viên diện tích đất nhỏ (dưới 1.000m2), dù đã điều chỉnh tăng chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc nhưng vẫn không đảm bảo tính khả thi để đầu tư xây dựng lại nhà chung cư để bố trí tái định cư. Tuy nhiên, Nghị định 69/2021/NĐ-CP không có quy định cụ thể xử lý nhà, đất đối với trường hợp này. UBND TPHCM kiến nghị Bộ Xây dựng có ý kiến theo hướng tổ chức di dời, bố trí tái định cư cho người dân tại các điểm khác bằng nguồn vốn đầu tư công và vị trí khu đất của chung cư cũ sẽ được chuyển đổi chức năng quy hoạch và chức năng sử dụng đất phù hợp để tổ chức đấu giá theo quy định.
Theo Sở Xây dựng TPHCM, việc xây mới chung cư cũ tại TPHCM bị chậm trễ, kéo dài do khó khăn về trình tự thủ tục đầu tư xây dựng như đối với chung cư không phải cấp D phải có sự đồng thuận 100% hộ dân; ít cơ chế ưu đãi nhà đầu tư; quận huyện chưa được phân cấp, phân quyền nhiều trong đầu tư, xây mới chung cư cũ...
