“Hai huyện mới” được nói trực thuộc cái gọi là “thành phố Tam Sa” mà Trung Quốc ngang nhiên lập ra trên quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam nhưng bị Trung Quốc cưỡng chiếm từ năm 1974.
Trong sáu năm qua, Trung Quốc đã tìm cách mở rộng kiểm soát biển Đông bằng cách xây dựng các đảo nhân tạo và các cơ sở có thể được sử dụng cho mục đích quân sự.
Theo SCMP, hôm thứ Bảy vừa qua, Bộ Nội vụ Trung Quốc thông báo: Quốc vụ viện (chính phủ) gần đây đã phê chuẩn việc thành lập các quận Tây Sa và Nam Sa thuộc thành phố Tam Sa.
Theo thông báo, “huyện Tây Sa” sẽ có trụ sở tại đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Trong khi đó, “huyện Nam Sa” sẽ được lập trên Đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Thông báo được đưa ra vào thời điểm căng thẳng gia tăng giữa Trung Quốc với Mỹ và nhiều nước Đông Nam Á trên biển Đông.
Collin Koh, nghiên cứu viên của Trường Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam tại Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore, cho rằng động thái này báo hiệu rằng Bắc Kinh có khả năng xây dựng thêm cơ sở hạ tầng và tăng cường sự hiện diện quân sự trong khu vực.
Động thái này cũng diễn ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán đang diễn ra về quy tắc ứng xử ở biển Đông, ông Koh nói.
“Rõ ràng rằng Bắc Kinh đang tìm cách củng cố những gì họ đã giành được ở biển Đông trước khi bộ quy tắc được ban hành.
Ngay cả khi cuối cùng không có bộ quy tắc nào thành hiện thực, Bắc Kinh sẽ ở vị thế mạnh hơn nhiều ở biển Đông, ông Koh nhận định.
Tại cuộc họp báo hôm 26/3, trước việc Trung Quốc ngang nhiên đưa vào hoạt động các "trạm nghiên cứu" tại Đá Chữ Thập và Đá Subi thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh: “Như đã nhiều lần khẳng định, Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền với 2 quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế. Theo đó, mọi hoạt động tại 2 quần đảo này phải được sự cho phép của Việt Nam.
Việt Nam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, không có các hành động gia tăng căng thẳng, làm phức tạp tình hình và ảnh hưởng tới hòa bình ở Biển Đông và khu vực, tuân thủ quy định của các nước trong tiến trình đàm phán Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông (COC) giữa ASEAN và Trung Quốc".
