Chúng ta nhìn thấy hình ảnh ấy trong bàn thắng đưa trận đấu về vạch xuất phát của Robin van Persie. Chúng ta nhìn thấy hình ảnh ấy trong chiến thắng rạng sáng qua, khi những tinh anh của một thời kỳ tưởng chừng không bao giờ trở lại bỗng được thổi bùng lên.
Khi hết “đất sống”, là lúc Hà Lan bay lên
HLV Louis van Gaal cho đội da cam ra sân với sơ đồ 5-3-2 thiên về phòng ngự (hai cầu thủ chơi biên của họ là Daryl Janmaat và Daley Blind đều là hậu vệ cánh), dường như chấp nhận nhường sân cho TBN trong phần lớn hiệp một, bị thủng lưới trước vào thời điểm lối chơi của họ là bế tắc và đơn điệu.
Nhưng Hà Lan đã “bẫy việt vị” đối thủ, các nhà bình luận và dư luận một cách ngoạn mục, bằng cách nghiền nát TBN trong hiệp hai bằng một thứ bóng đá trực diện, với ngòi nổ chủ yếu là một… hậu vệ biên: Daley Blind đã kiến tạo hai bàn cho Robin van Persie và Arjen Robben từ những tình huống tổ chức tấn công cực nhanh và chính xác của Hà Lan.
Thứ bóng đá tàn nhẫn của họ trái ngược hẳn với phong cách chuyền ban đan bóng khắp sân của Tây Ban Nha. Hà Lan đã vung kiếm lên và chặt phăng mạng nhện ấy, vào thời điểm thế trận giống như một sợi thòng lọng thít dần quanh cổ họ.
Không gian của trận đấu tưởng như đã bị người TBN phong tỏa, và thông thường thì những “con mồi” đã rơi vào mạng nhện của TBN chỉ giãy giụa chờ chết. Nhưng một chuỗi những giải pháp thần kỳ đã giúp Hà Lan bay lên.
Nghệ thuật của người Hà Lan
Đó là thứ nghệ thuật xoay chuyển tình thế, như Johan Cruyff nói, “mọi bất lợi đều có lợi thế của riêng nó”. Là hệ thống 5-3-2 tưởng thiên về phòng ngự, mà rất thuận lợi để chuyển sang hai sơ đồ tấn công linh hoạt là 3-4-3 và 3-4-1-2. Là trao vai trò châm ngòi cho một… hậu vệ biên. Hay cú đánh đầu ngoạn mục của Robin van Persie, một khoảnh khắc mà những tiền đạo thông thường sẽ hãm bóng lại để căn chỉnh trước khi dứt điểm.
Tư duy chơi bóng của người Hà Lan thường tấn công vào “điểm chết” trong suy nghĩ của số đông. Bóng đá tổng lực trước đây, với bẫy việt vị từ giữa sân và không có vị trí nào cố định, là hệ quả của tư duy này.
Bóng đá tổng lực không còn nữa, nhưng những phẩm chất đã trở thành dân tộc tính của Hà Lan thì vẫn còn đó, như một câu nói quen thuộc ở đất nước này: “Chúa sáng tạo Thế giới, nhưng chỉ người Hà Lan sáng tạo ra đất Hà Lan”.
Đó là đất nước có mật độ dân số lớn thứ ba Thế giới, chỉ sau Monaco và San Marino, đồng thời ở dưới mực nước biển. Nhưng càng bị đẩy vào một không gian bí bách, người Hà Lan càng sáng tạo: Họ quy hoạch khéo léo đến nỗi hơn 400 ngôi nhà và hơn 1300 người có thể sống trong một vùng có bán kính một dặm vuông. Họ lấn biển, trị thủy, và sinh sống trên đó. Họ biến bất lợi thành lợi thế.
Bóng đá của họ mang tinh thần ấy: Càng rơi vào tình thế hiểm nghèo, họ không chỉ thoát ra khỏi nó, mà còn sáng tạo ra những giải pháp không ai ngờ đến. TBN chỉ cho Hà Lan 36,1% thời lượng kiểm soát bóng, nhưng thế là đủ để các cầu thủ của HLV Louis van Gaal thổi lên một cơn bão.
Chưa thể nói trước được hành trình của Hà Lan sau trận thắng này sẽ như thế nào, vì những tinh anh vốn có của họ chỉ được đánh thức khi bị TBN dồn vào chân tường. Nhưng ít nhất, chiến thắng vừa qua đã kiểm chứng được rằng huyền thoại về “Người Hà Lan bay” là có thực. Theo truyền thuyết hàng hải, thì nhìn thấy con tàu ấy là điềm báo của sự diệt vong. TBN đã trót nhìn thấy rồi…
Theo Phạm An
