Giới chức Trung Quốc tuyên bố sẽ thực hiện “các biện pháp đáp trả cần thiết” sau khi ông Trump tăng thuế từ 10% lên 25% đối với lượng hàng trị giá 200 tỷ USD từ Trung Quốc. Nhưng 3 ngày trôi qua, Bắc Kinh vẫn chưa thông báo sẽ trả đũa như thế nào, dù trước đây họ thường đáp trả tức thì.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm qua nói chưa có thông tin cụ thể về kế hoạch của Trung Quốc hay các cuộc tiếp xúc cấp cao kể từ khi vòng đàm phán thương mại gần đây nhất kết thúc vào thứ 6 tuần trước mà không đạt được thỏa thuận nào.
“Chúng tôi quyết tâm và đủ khả năng bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình”, người phát ngôn Cảnh Sảng nói. “Chúng tôi hy vọng Mỹ sẽ thỏa hiệp với Trung Quốc để giải quyết những bận tâm chính đáng của nhau”, ông nói.
Trung Quốc không còn các mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ có thể tăng thuế do chênh lệch cán cân thương mại song phương. Giới chức Trung Quốc đang nhằm vào các công ty Mỹ hoạt động ở Trung Quốc bằng cách làm chậm quá trình thông quan và xử lý giấy phép kinh doanh.
Trung Quốc có vẻ đang nghiên cứu tác động tiềm tàng lên nền kinh tế nước này trước khi có bước đi tiếp theo, AP dẫn đánh giá của ông Jake Parker, phó chủ tịch Hội đồng kinh doanh Mỹ - Trung. Ông Parker nói các quan chức Trung Quốc phải cân nhắc biện pháp để tránh đẩy các công ty chuyển hoạt động ra khỏi Trung Quốc. “Tôi cho rằng điều này khá được chú ý trong chính phủ Trung Quốc trước khi họ chọn biện pháp trả đũa”, ông Parker nói.
Các hãng phân tích dự báo đợt tăng thuế vừa qua của Mỹ có thể làm hỏng đà tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng trưởng 6,4% trong quý 1 năm nay so với cùng kỳ năm ngoái, nhờ chính phủ mở rộng chi tiêu và ngân hàng tăng cường cho vay.
Đợt căng thẳng này “làm gia tăng hoài nghi về con đường phục hồi của nền kinh tế”, 3 nhà kinh tế học của hãng tài chính Morgan Stanley gồm Robin Xing, Jenny Zheng và Zhipeng Cai viết trong một báo cáo vừa đưa ra. Vòng tăng thuế mới nhất của Mỹ có thể làm mất 0,5 điểm phần trăm trong tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc, các nhà phân tích đánh giá. Họ cho rằng thiệt hại này có thể tăng lên 1 điểm phần trăm nếu cả hai bên mở rộng biện pháp trừng phạt lên hàng của nhau. Khi đó, tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc sẽ xuống dưới 6%/năm, gây rủi ro tỷ lệ thất nghiệp gia tăng.
Nỗ lực trấn an
Báo chí nhà nước Trung Quốc nỗ lực trấn an các doanh nghiệp và người tiêu dùng nước này rằng chính phủ có đủ nguồn lực và công cụ để đáp trả.
“Không có gì phải sợ. Cuộc chiến thương mại do Mỹ gây ra với Trung Quốc chỉ là một rào cản trong tiến trình phát triển của Trung Quốc. Đó không phải chuyện to tát”, tờ Nhân dân Nhật báo viết.
Trong khi đó, các nhà sản xuất quần áo và đồ nội thất vẫn đang tiến hành chuyển hoạt động sản xuất xuống Đông Nam Á để tránh chi phí gia tăng ở Trung Quốc. Các nhà kinh tế học nhận định xu hướng này có thể tiếp tục tăng vì các nhà sản xuất không muốn hứng hậu quả từ chính sách thuế của Mỹ. Đang có những tiếng nói trong giới tinh hoa Trung Quốc rằng nước này cần tìm ra điểm chung với Mỹ nhằm tránh để hai nước lao vào nhau.
“Trung Quốc đã trở nên quá cứng đầu trong những năm qua và thất bại trong việc thừa nhận khoảng cách lớn giữa Trung Quốc và Mỹ trên nhiều mặt trận”, ông Zhang Musheng, một quan chức chính phủ về hưu và là một trí thức có tên tuổi, nói. “Ca ngợi (sự thành công) của cái gọi là mô hình Trung Quốc hay giải pháp Trung Quốc với thế giới là việc không cần thiết và chỉ gây ra các cuộc tấn công”, báo SCMP dẫn lời ông Zhang.
Là con trai một quan chức cấp cao trong Quốc vụ viện, ông Zhang vẫn đang được tham vấn về các chính sách kinh tế của đất nước. Ông Zhang không phải nhân vật nổi tiếng duy nhất có quan điểm này.
