Từ năm 2003 Bộ Y tế đã mua dự trữ 20 triệu viên Tamiflu. Ảnh: T.L. |
Cụ thể, Bộ Y tế đã không xác định đúng diễn biến của dịch cúm A H5N1, dẫn đến việc đề xuất dự trữ 30 triệu viên thuốc, tương đương 3 triệu liều cho 3 triệu người, trong khi từ năm 2003- 2005, cả nước chỉ ghi nhận có 91 trường hợp mắc bệnh. Sau đó, kế hoạch này được Chính phủ điều chỉnh xuống còn 20 triệu viên, dự trữ thuốc dưới hai hình thức: sản xuất 10 triệu viên, hoàn thành trong tháng 3-2006 và dự trữ dưới dạng nguyên liệu đủ sản xuất 10 triệu viên Oseltamivir.
Theo TTCP, việc Bộ Y tế không báo cáo và xin phép Thủ tướng Chính phủ trước khi đặt hàng sản xuất và cung cấp thuốc với 4 công ty (Công ty dược và vật tư - y tế Phú Yên (Pymepharco); Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long; Công ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm và Công ty Stada Việt Nam) là vi phạm các quyết định 1239/QĐ-TTg ngày 15-11-2005 và 1259/QĐ-TTg ngày 24-11-2005 của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện kế hoạch dự trữ Tamiflu và sản xuất thuốc có hoạt chất Oseltamivir.
Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng xác định, Bộ Y tế thiếu trách nhiệm trong việc hỗ trợ các công ty tìm nguồn nguyên liệu để sản xuất thuốc và thiếu trách nhiệm trong quản lý giá. Dẫn đến 4 công ty trên mua 2.030kg nguyên liệu sản xuất thuốc với giá cao hơn khung đề xuất của Bộ Y tế từ 500 đến 600 USD/kg.
Mặc dù phải chi ra một lượng tiền lớn để sản xuất hàng triệu liều thuốc phòng dịch, nhưng đến nay Bộ Y tế cũng chưa tiến hành các bước cần thiết để đánh giá tính an toàn và hiệu quả điều trị của số thuốc có hoạt chất Oseltamivir đã sản xuất. Trong khi đó, tại kết luận thanh tra, cơ quan chức năng kiến nghị xử lý một số lượng lớn liều thuốc đã hết hạn sử dụng.
Bên cạnh việc kiến nghị Bộ Y tế tiến hành kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các cá nhân tập thể liên quan đến sai phạm, TTCP còn yêu cầu các công ty tham gia sản xuất thuốc nộp trên 2,8 triệu USD vào tài khoản tạm giữ. Đồng thời kiến nghị cơ quan điều tra làm rõ giá mua nguyên liệu thuốc của 4 công ty và hơn 3,8 triệu USD để ngoài sổ sách của Công ty CP dược phẩm Cửu Long.