+ Thưa bác sĩ, việc lưu giữ tế bào trứng là cơ may sở hữu thế hệ con cháu dành cho nhiều phụ nữ. Cụ thể, đối tượng nào có thể tận dụng phương pháp này?
- Chủ yếu là những phụ nữ nạn nhân ung thư. Theo số liệu thống kê tại nhiều quốc gia, 25% nữ nạn nhân ung thư vú trong độ tuổi sinh nở vẫn chưa có con hoặc muốn có con. Giải pháp điều trị theo liệu pháp hóa học hoặc xạ trị có thể cứu họ thoát khỏi bàn tay tử thần, song hậu quả thường dẫn đến vô sinh. Viêm màng trong dạ con tái phát nhiều lần cũng là nguyên nhân khó thụ thai. Ngoài ra nạn nhân các bệnh tự miễn dịch hoặc đối tượng bị đe dọa mãn kinh sớm cũng có thể tận dụng phương pháp giữ trứng cho tương lai.
+ Người phụ nữ muốn giữ trứng cần phải thỏa mãn những tiêu chuẩn gì khác?
- Tuổi không quá 40, bởi cơ may trứng có thể thụ tinh trong tương lai sẽ giảm thiểu cùng với tuổi tác. Đối tượng cũng cần có sức khỏe bình thường và – nếu đã có chồng – cần cùng quyết định, chỉ lưu giữ tế bào trứng, hay thụ tinh trong ống nghiệm và sau đó lưu giữ phôi.
 |
+ Đã trên 20 năm khoa học có thể lưu giữ tinh trùng, phôi, một bộ phận buồng trứng hoặc tinh hoàn. Tại sao mãi thời gian gần đây người ta mới lưu giữ tế bào trứng?
- Bởi thực tế có khá nhiều rắc rối trong kỹ thuật này. Một khi đã bị tổn thương, tế bào trứng không thể thụ thai – sau khi bảo quản. Lý do: tế bào trứng, tế bào lớn nhất của cơ thể chúng ta cấu tạo có khá nhiều nước, vậy nên thường xuất hiện những tinh thể nước đóng băng bên trong tế bào – trong thời gian đông lạnh. Những nguyên tố kết tinh này làm tổn thương cấu trúc mỏng manh của tế bào trứng và làm tổn thương tế bào. Gần đây nhờ kỹ thuật “thủy tinh hóa” tức sử dụng hợp chất đặc biệt để loại bỏ nước trước khi đông lạnh tế bào trừng, giải pháp mới được hoàn thiện. Vậy nên việc bảo quản trong môi trường nitơ lỏng, tế bào trứng đã được “làm khô”, nhờ thế nó không bị tổn thương và có thể bảo quản an toàn trong nhiều năm.
+ Bác sĩ có thể mô tả tóm tắt cách thức lấy tế bào trứng từ cơ thể phụ nữ?
- Tại vị trí đã gây tê cục bộ bác sĩ mở một lỗ nhỏ, sau đó luồn qua chiếc kim đặc biệt qua đường âm đạo và mỗi lần lấy ra vài tế bào hoặc hơn chục tế bào.
+ Công việc tiếp theo?
- Nhanh chóng loại bỏ nước và đông lạnh trong môi trường nitơ lỏng nhiệt độ âm 196 độ C. Sẽ có khoảng 80% số tế bào còn sống sau thời gian bảo quản và 80% trong số đó có thể thụ tinh trong ông nghiệm (in vitro), tức bên ngoài cơ thể người phụ nữ.
 |
+ Thời điểm nào thích hợp nhất để lấy trứng trong chu kỳ kinh nguyệt?
- Tối ưu nhất là khởi đầu chu kỳ. Tuy nhiên cần phải khẩn trương hơn - nếu thực tế chỉ vài ngày sau đối tượng bắt đầu chữa trị ung thư. Khi ấy không còn thời gian để kích thích hormone, nhờ thế có thể một lần lấy được vài ba hoặc hơn chục trứng già. Sẽ phải áp dụng thủ pháp IVM – trường hợp không thể tạm gác thời hạn chữa trị ung thư và tiến hành kích thích homone. Thủ pháp IVM là lấy trứng còn non “ấp” nhân tạo 24 giờ trong phòng thí nghiệm sau đó mới ướp lạnh. Với phụ nữ bị u xơ buồng trứng cũng áp dụng thủ pháp này, bởi lý do cấm chỉ định kích thích hormone.
+ Sẽ xử lý thế nào với tế bào trứng đã bảo quản - một khi đối tượng đã khỏe mạnh và quyết định, muốn có con?
- Người ta sẽ “xả đá” vài tế bào trứng, lựa chọn sản phẩm tốt nhất, thụ tinh trong ống nghiệm và sau đó chờ thời điểm thích hợp của chu kỳ để cấy phôi vào tử cung.
+ Xác suất thành công?
- Tỷ lệ thụ tinh và thụ thai thành công ngày càng cao và xấp xỉ đạt kết quả trong phương pháp in vitro truyền thống.
Quyết định kịp thời
- Bình thường người phụ nữ sở hữu dự trữ xấp xỉ 400 ngàn tế bào trứng. Trong số đó chỉ có khoảng 400 sẽ “chín” và có cơ may thụ tinh trong vòng thời gian những năm sinh nở. Tiếc rằng cùng với tuổi tác, số trứng “hoàn hảo” đó trong cơ thể người đẹp ngày càng suy giảm. Ở độ tuổi 20-25, người đẹp có thể có thai gần như trong mọi chu kỳ; tuy nhiên tình hình thay đổi hẳn sau tuổi 35. Con số chu kỳ “vô sinh” – tức không có trứng “chín” và không được nang noãn Graab giải phóng xuất hiện ngày càng dày. Vậy nên các chuyên gia khuyến cáo đối tượng cần lưu giữ trứng phải sớm có quyết định, tránh để cơ hội duy nhất trôi qua. Vì thế tại Mỹ phụ nữ cô đơn thường sớm lưu giữ trứng cho tương lai.
Theo Vĩnh Hà
Tri Thức Trẻ
