Sáng nay, TAND Tối cao tại Hà Nội tiếp tục xét xử phúc thẩm vụ Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên), nguyên phó chủ tịch Hội đồng sáng lập ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu (ACB), và 5 đồng phạm về tội Kinh doanh trái phép, Trốn thuế, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Trong buổi xét xử sáng nay, bầu Kiên được HĐXX cho trình bày nội dung kháng cáo về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo đó, ông Kiên cho rằng, ông ta và ông Trần Đình Long (Chủ tịch HĐQT Cty cổ phần tập đoàn Hòa Phát – Cty Hòa Phát), Trần Tuấn Dương (Tổng giám đốc Cty Hòa Phát) đều đủ trình độ để "không ai lừa ai".
Ông Kiên dặn dò ông Long bình tĩnh nghe mình trình bày: “Có vấn đề gì các anh thấy quá căng thẳng với ngôn từ của tôi thì mong anh hiểu đó là ngôn ngữ pháp luật”.
Ở phiên sơ thẩm, bị cáo Kiên bị quy kết với tư cách Chủ tịch HĐQT Cty ACBI chỉ đạo Trần Ngọc Thanh (Giám đốc Cty ACBI) ký hợp đồng thế chấp hơn 22,4 triệu cổ phần Cty Hòa Phát cho Ngân hàng ACB để đảm bảo cho việc phát hành trái phiếu 800 tỷ đồng.
Khi được tòa hỏi về chủ sở hữu và quản lý số tài sản (20 triệu cổ phần), bị cáo Kiên không đưa ra câu trả lời mà chỉ nói: “Câu hỏi của ông thẩm phán sai nên tôi không thể trả lời”. Ngay lúc này, thành viên HĐXX nhắc nhở bị cáo: “Việc câu hỏi đúng hay sai để mọi người phán xét, bị cáo không có quyền kết luận. Bị cáo chỉ có thể trả lời hoặc không trả lời”.
Đến đầu tháng 4/2012, thông qua hai lãnh đạo của Cty Hòa Phát (ông Long, Dương), bị cáo Kiên biết được Tập đoàn Hòa Phát có chủ trương tăng sở hữu vốn tại các công ty thành viên, trong đó có Cty Hòa Phát mà Cty ACBI đang sở hữu hơn 29 triệu cổ phần.
Theo đề nghị của Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc Cty Hòa Phát, ông Kiên đã đồng ý bán lại 20 triệu cổ phần Cty Hòa Phát với số tiền 264 tỷ đồng.
Sau đó, ông Kiên chỉ đạo Nguyễn Thị Hải Yến (Kế toán trưởng Cty ACBI) soạn thảo công văn để Trần Ngọc Thanh ký, gửi Ngân hàng ACB và Cty TNHH chứng khoán ACB (viết tắt Cty ACBS) để xem xét cho giải tỏa 20 triệu cổ phần nói trên đang thế chấp tại Ngân hàng ACB, cho khoản trái phiếu 800 tỷ đồng do Cty ACBI phát hành và bổ sung bằng 7,4 triệu (làm tròn) cổ phiếu Eximbank, tương đương 74 tỷ đồng.
Nhận được công văn trên, phía đại diện Cty ACBS đã trả lời bà Yến (qua thư điện tử) có nội dung: Tài sản đảm bảo còn thiếu, đề nghị Cty ACBI có phương án, kế hoạch bổ sung tài sản đảm bảo để có hướng xử lý. Ngay lúc đó, vị Kế toán trưởng đã báo cáo Nguyễn Đức Kiên, nhưng không được hướng dẫn phương án tháo gỡ.
Chính vì vậy, ngày 12/9/2012, lãnh đạo Ngân hàng ACB và các thành viên Ủy ban tín dụng đã họp bàn, thống nhất không đồng ý giải chấp theo đề nghị của Cty ACBI.
Mặc dù chưa được giải chấp số cổ phiếu trên, bầu Kiên vẫn chỉ đạo ông Thanh, bà Yến lập khống biên bản họp HĐQT, quyết định của HĐQT thể hiện chủ trương Cty ACBI bán 20 triệu cổ phần Cty Hòa Phát cung cấp cho Cty TNHH Một thành viên thép Hòa Phát, làm cho Cty này tin tưởng Cty ACBI đang quản lý và sở hữu 20 triệu cổ phần trên, chưa chuyển nhượng và không có tranh chấp.
Vì thủ đoạn này, ngày 21/5/2012, ông Kiều Chí Công (Giám đốc Cty TNHH Một thành viên thép Hòa Phát) đã ký hợp đồng mua 20 triệu cổ phần, đồng thời chuyển 264 tỷ đồng cho Cty ACBI. Và ông Kiên bị quy kết chiếm đoạt toàn bộ số tiền này.
Nói về nội dung cáo buộc nêu trên, theo lời khai của Nguyễn Đức Kiên tại tòa, quá trình tạm giam, chưa có quyết định khởi tố, bầu Kiên đã mong muốn gặp gỡ đại diện phía Cty Hòa Phát để làm rõ các mối quan hệ kinh tế.
“Với tôi, đây là mối quan hệ kinh tế, không cần thiết phải hình sự hóa” – Nguyễn Đức Kiên nói về giao dịch của Cty ACBI với Cty Hòa Phát.
“Cá nhân tôi cho rằng, Cty ACBI là doanh nghiệp bị hại. Chính Cty Hòa Phát đã chiếm đoạt tài sản của ACBI. Cty Hòa Phát không bị thiệt hại, do vậy không có chuyện khắc phục thiệt hại ở giao dịch này. Tôi và Hòa Phát cùng bị tai nạn trong vụ án này” – ông Kiên nhấn mạnh. Vừa dứt lời câu nói trên, ông Kiên không quên hướng về ông Long, Dương lên tiếng: “Mong hai anh hiểu đây là ngôn từ pháp luật”.
Bầu Kiên bị một thành viên HĐXX cắt lời, nhắc nhở: “Đề nghị bị cáo tập trung vào nội dung kháng cáo ở tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, không sa đà vào trình bày nội dung ở phần tranh luận”.
“Bị cáo có thấy, việc dùng đang tài sản thế chấp để bán như vậy có đúng không?” – vị chủ tọa đặt câu hỏi. “Dạ không, bởi không có tài sản nào đang thế chấp ở đây, thưa HĐXX” – ông Kiên đáp.
“Tài sản đang bị phong tỏa đúng không” – một thành viên HĐXX truy vấn. “Thưa không, đây là tài sản đang được giao quản lý” – bị cáo Kiên đáp.
Để làm rõ hành vi lừa đảo, HĐXX cho gọi bị án Nguyễn Thị Hải Yến để làm rõ. Tuy nhiên, khá nhiều lần nữ thẩm phán đặt câu hỏi khó hiểu, buộc bà Yến phải đề nghị giải thích trước khi trả lời. Thậm chí, bà thẩm phán còn gọi nhầm “bị án” thành “bị cáo” vì bà Yến không có đơn kháng án tới tòa Phúc thẩm.
